Tarihçe

Orta Asya’dan göç eden Türkmen boylarından bir grup, Gül Şehri (Kırşehir) yöresine geldiklerinde yerleşmek için kendilerine bir yer aramaya başlarlar. Hayvancılıkla uğraşan bu grubun, koyunlarının yavrusu olan tokluları (bir yaşındaki kuzu) kaybolur. Her yeri aramalarına rağmen bir türlü bulamazlar. Günler sonra atlı adamlar, toklularını şimdiki baraj gölü altında kalan kasabanın eski yerleşim yerinde bulurlar.

Aşiretin birçok obası, tokluların bulunduğu bu güzel yere yerleşmeye karar verirler.Çünkü bu bölge iki dağın arası ortasından Kızılırmak çağlayan büyük bir vadidir. Buraya yerleşen grubun adı ise Acem Obası’dır. Hatta Acem Obası’nı kızı ile ilgili Âşık Said’in bir de türküsü vardır. Obasını terkeden acem kızının öyküsünü anlatan bu türkü hemen herkes tarafından bilinen bir türküdür.Neşet Ertaş'ın da kasetlerine yer edinmiş türkünün iki mısrası şu şekildedir.

“Acem kızı çırpınım da şan obaya çıkanda/ eğlen eğlen bu obada kal acem kızı……” diye devam eder.

Acemoğulların aşireti bu yöreye ilk önce “Toklugüman” demeye başlamış. Acemoğulları çoğalarak başka obalar da oluşmaya başlamış. “Taşkınoğulları Obası,Şahinoğulları Obası, Özşahinler Obası, Demirci Obası, Kalaycı Obası” bunlardan bazılarıdır. Bu arada “Toklugüman” adı zamanla çeşitli değişim aşamalarından geçerek ”Tokloğmen”, “Toklümen”, ve son olarak da “Toklumen” adını almıştır.

İlk önce oba olan ve daha sonra çoğalarak ve çeşitli aşiretler oluşarak büyük bir yerleşim yeri haline gelmiştir.1952 yılında yapılan Hirfanlı Barajı, yerleşim yerini ve arazisinin sular altında kalmasına neden olmuştur. Yerleşim yerinin sular altında kalması nedeniyle halkın bir bölümünü bugünkü yerleşim yerlerine taşınırken, bir kısmı da Ankara, Kulu ve Kırşehir gibi yerleşim alanlarına taşınmışlardır.Tabi bu şehirlerin dışına taşmış ucu Avrupa'ya dayanmış biz Toklumenlileri de unutmamak gerek.